Sta jij op een kantelpunt?

VERONTWAARDIGING OVER ONRECHT in de wereld

Hoe vullen we 'menszijn' en medemenselijkheid in, vandaag en voor de toekomst?

VERONTWAARDIGING OVER ONRECHT in de arbeidsmarkt

• Discriminatie
• Gebrek aan professionalisme én menselijkheid tijdens het proces van werving
• HR-processen die allesbehalve de mens en het leven centraal zetten
• Bullshitjobs
• Het gevoel vast te zitten in een gouden - of blikken - kooi
• En tegelijkertijd geen écht andere keuze te hebben

TELOORGANG VAN DIENST- EN ZORGVERLENING in onze maatschappij

ENSHITTIFICATION in bedrijfscycli en techdiensten

VIBESESSION

het fabeltje dat 'hoe beter het met 'de markt' gaat, hoe beter het gaat met de mensen, terwijl we vandaag vooral bewijs van het tegendeel zien.

We weten ondertussen perfect tot op welke hoogte welvaart bijdraagt aan welzijn én we weten ook wanneer dat principe omkeert. Toch handelen we er niet naar. Nog niet...

TERRAFURIE

Door milieufilosoof Glenn Albrecht gedefinieerd als 'de woede over de verwoesting van de Aarde, door onverantwoord gedrag van politiek en bedrijfsleven én het gevoel iets te willen doen om dit te stoppen, om van richting te veranderen'

SOLASTALGIA

Van eenzelfde orde: de heimwee die je voelt terwijl je thuis bent, het gevoel van machteloosheid en verdriet omdat onze leefomgeving wordt aangetast en steeds minder veilig voelt

Herkenbaar?

Herken jij deze gevoelens, maar duw je ze vaak weg, vecht je ertegen of verlammen ze jou net?

Merk je dat je daardoor niet 'in actie' komt en steeds tegen dezelfde dingen lijkt te lopen?

Erg menselijk allemaal: niet iets waarvan je moet genezen of voor in therapie hoeft, wél zijn het signalen om naar te luisteren en je af te vragen wat ze je vertellen over waar je ten diepste naar verlangt

Ik hoor je.

Veel grote uitdagingen krijg je niet opgelost als individu: daar is systeemverandering voor nodig. Een paradigma-shift zelfs, die we op grotere schaal moeten maken. En al aan het maken zijn, daarover verder meer.

Dat geldt zeker ook in professionele contexten: systeemfouten zoals chronisch personeelstekort, fouten in procedures, kafkaiaanse processen tot en met schaduwkanten van ons mens-zijn tieren welig.

Die leiden tot traumaresponsen bij medewerkers die zich hier geen blijf mee weten. Daar wordt door leidinggevenden op gereageerd met meer controle, meer regels en nog meer frustratie in alle lagen van een organisatie. Zo blijven we maar doorploeteren.

But guess what:

• Je lost systeemfouten niet op door mensen te beschuldigen en te verplichten harder hun best te doen
• Je lost systeemfouten niet op door als enkeling te proberen wat er in je omgeving fout loopt recht te trekken of goed te maken
• En systeemfouten gaan ook niet verdwijnen door te blijven wijzen naar 'het systeem' buiten ons als grote boosdoener

Als we zoveel uitdagingen in ons werk en in de wereld niet in ons eentje kunnen oplossen en we evenmin alles kunnen afschuiven op 'de anderen' of 'het systeem': wat kunnen we dan wel ondernemen?

We kunnen beginnen met hulp vragen aan elkaar en beseffen dat wij zelf  - deel van - het systeem ZIJN...

Waarom we dat niet doen?

Omdat we eerder concurreren met elkaar dan samen te werken. Omdat we geleerd hebben elkaar te wantrouwen en te denken in termen van schaarste.

Gevolg?

We delen amper mét elkaar HOE machteloos en eenzaam we ons voelen, 

terwijl we dat met steeds meer mensen voelen,

waardoor steeds meer mensen 'uitvallen'

Hoog tijd dus om de rangen te sluiten en ons niet verder 'uit elkaar' te laten spelen, maar opnieuw te leren 'mensen', met ALLES wat hoort bij dat mens-zijn:

• ook het omarmen van kwetsbaarheid en existentiële onzekerheid
• ook het erkennen van onze eigen schaduwkanten en pijnlijk verleden
• maar bovenal beseffen wat een potentieel er voor ons ligt in wél verbinden met elkaar en verbinden met onze omgeving, waar we interafhankelijk van zijn voor ons aller welbevinden, nu en in de verre toekomst...

Kwetsbaarheid tonen, vinden we cool bij een ander, maar zelf wagen we ons er amper aan, al gemerkt?

Al heel vroeg in ons leven leerden we ons wapenen TEGEN het leven en vooral NIET te tonen hoe we ons écht voelen

Daardoor ben jij misschien gaan geloven dat 'anderen' wél aankunnen waar jij je tanden op stukbijt en dat jij dus wel een loser moet zijn: DAAR komt dus dat schaamtegevoel vandaan dat je klein houdt.

Misschien heb jij het tegenovergestelde geleerd, namelijk dat 'de Ander' een rotgevoel over zichzelf aanpraten helpt om jezelf beter te voelen. Dat getuigt al evenmin van veel zelfliefde of eigenwaarde.

Wat als we wél leren benoemen hoe wij ons voelen én de ander durven vragen hoe het voor hem is?

Wat als we stoppen met ons verbergen achter een pantser van geveinsde onkwetsbaarheid dat vooral leidt tot gevoelens van schuld en schaamte?

Wat als we wél openlijk uitspreken dat het heus NIET altijd lukt om de beste versie van onszelf te zijn, om continu vanuit overvloed te denken, simpelweg omdat het leven niet altijd rozengeur en maneschijn is?

En wat als we tegelijkertijd ook beter taal leren geven aan wat ons écht deugd doet, zoals zuivere lucht kunnen inademen, pijnvrij zijn, de schoonheid van een boom mogen aanschouwen of de blijdschap die we voelen wanneer iemand ons laat oversteken op straat?

Uitspreken wat er zich IN jou afspeelt, herstelt namelijk minstens één cruciale verbinding: die met jezelf. Je hele zelf, die bus vol ikken die je bent, met zowel gelukkige als ooit gekwetste delen.

Jouw manier van mens-zijn, je graad van menselijkheid, triggert instant de menselijkheid in 'de Ander'.

Zo vormen wij samen 'de maatschappij'.

En zijn wij de wereld.

DAARIN zit een fantastische opportuniteit voor een fundamenteel ANDERE toekomst...

De keuze is aan ons: laten we ons verblinden en verdoven door verhalen die leiden tot meer separatie en afgescheidenheid, waardoor we ons steeds machtelozer gaan voelen en een speelbal in de handen van anderen worden?

Of verbinden we met andere narratieven die oproepen tot vertrouwen, waardoor we een heel andere realiteit vormgeven, mét elkaar, voor elkaar, ten dienste van het leven zelf?

Wat je aandacht geeft, groeit, die uitdrukking heb je vast al ooit gehoord?

Ik nodig je uit om je aandacht te richten op wat je energie geeft, in plaats van op wat je energie kost. 

En dan ga je zien dat die broodnodige PARADIGMASHIFT van hierboven AL VOL OP BEZIG is.

Logisch ook, want als 'de ander' net als jij worstelt met zijn mens-zijn en met de kwetsbaarheden die daarbij horen, dan zoekt 'de ander' OOK naar oplossingen.

En we VINDEN die oplossingen ook, met steeds meer mensen, op allerlei niveaus en manieren:

REGENERATIE: voorbij duurzaamheidsdenken

The future of sustainability is REGENERATION: replenishing and restoring what we have lost and building economies and communities that thrive, while allowing the planet to thrive too

uit ‘The New Sustainability: Regeneration’ Trend Report by J. Walter Thompson Intelligence

Klaar met al dat competitieve en extractieve denken, met kolonisatie én met andere ogen kijkend naar de verbanden tussen alle crises van vandaag, ontdekken mensen wereldwijd het potentieel van regeneratie, het zelfhelend vermogen van levende systemen.

Ik vertel je er graag over, tijdens een goed gesprek.

BIOREGIO'S INSTALLEREN ALS NATUURLIJKE GRENZEN

Check in België bij And now what voor meer informatie over het potentieel van werken volgens bioregio's

POSTKAPITALISTISCHE ECONOMISCHE MODELLEN WAARIN HET LEVEN ZELF CENTRAAL STAAT

Want uiteraard vraagt zo'n regeneratieve wereld om andere economische modellen, zoals de betekeniseconomie van Kees Klomp, of Kate Raworth's donut economie: fantastische basissen zijn dit voor politieke beslissingen én bedrijfsvoering waarbij langetermijnwaardecreatie voor AL wat leeft voorrang krijgt op kortetermijnwinststreven ten bate van een kleine minderheid.

Op die manier wordt

WELZIJN DE LEIDENDE BASIS VOOR WELVAART ALS SOCIOLOGISCH MODEL

in plaats van het huidige dominante verhaal dat welvaart hoger inschat dan welzijn, terwijl het verleden aantoonde dat die manier van kijken vooral leidt tot gevoelens van existentiële leegte die verdoofd worden met hedonisme.

FOCUSSEN OP KWALITEIT VAN LEVEN

in plaats van te denken in termen van kwantiteit, wordt leidend in de nieuwe narratieven. Bij 'kwaliteit van leven' verkiezen we diepgang boven oppervlakkigheid, radicale eerlijkheid boven spirituele bypass of toxisch positivisme.

VERBINDING IN PLAATS VAN VERVREEMDING

Verbondenheid met onszelf, elkaar en al het leven dat ons omringt, zodat we weer voelen: wij ZIJN één en hetzelfde en tegelijkertijd uniek!

Als logische consequenties volgen daaruit:

PLANTBASED VOEDSEL KRIJGT VOORRANG

De keuze voor plantaardig voedsel, met liefde - liefst biologisch en zeker lokaal - geteeld en met zorg bereid, want dieren zijn onze vrienden, en je doodt je vrienden niet. Je laat je vrienden evenmin in onwaardige omstandigheden leven. Kortom: de hele agro-industrie mag op de schop, we helpen onze boeren om opnieuw de stewards van het land te worden, de vissers om de stewards van de zee te worden, zoals ze origineel waren.

VREDE, TE BEGINNEN BIJ INNERLIJKE VREDE

De keuze voor vrede in plaats van oorlog spreekt voor zich, omdat oorlogen in het verleden bijzonder levensvernietigende keuzes zijn gebleken.

HET BESEF DAT WE GENOEG ZIJN, DAT ER GENOEG IS VOOR IEDEREEN EN WE ONS GEEN SCHAARSTE MOETEN LATEN AANPRATEN

Stel je een leven zonder reclame voor, zonder die continue stroom aan verhalen die je wijsmaken dat je van alles mist zonder product x of dienst y. Hoe zou dat je consumptiepatroon beïnvloeden?

Hoeveel tijd zou er vrijkomen om je bezig te houden met iets anders dan werken om die spullen of diensten aan te kunnen kopen?

Onszelf minder druk opleggen om te consumeren en minder 'druk doen': wat zou ons DAT opleveren aan levenskwaliteit? Heel wat.

In 'uitdagende tijden' is rustig blijven bovendien cruciaal, zodat we minder vaak reageren vanuit onze reptielenbreinpatronen en we vaker vanuit bewustzijn ageren.

Als individu kan je leren je zenuwstelsel tot rust te brengen, zodat je meer gaat resoneren MET wat je energie geeft en je je minder moet afzetten TEGEN wat energie ontneemt: zo kan je vlotter FLOW ervaren, onze natuurlijke zijnsstaat

Stel dat we DAT leren als collectief, als maatschapwij...

Zie je nu de opportuniteit?

Afhankelijk van jouw wereldbeeld kies jij een strategie die bijdraagt aan wat jij als 'een goed leven' beschouwt. Laat dat even bezinken: wat jij gelooft over de wereld, zie je de hele tijd geprojecteerd rondom jou. Ook je mensbeeld wordt bepaald door jouw wereldbeeld.

Het concept identiteit - wie geloof je dat je bent? - is gebaseerd op jouw wereld- en mensbeeld. En jouw wereld- en mensbeeld is gekleurd door dat van jouw opvoeders en opleiders, door je omgeving.

Beseffen dat jouw wereldbeeld niet het enige wereldbeeld is en dat elk mens 'een goed leven leiden' en 'een goed mens zijn' anders invult, kan voor begrip zorgen op momenten waarop jij je ergert aan hoe 'de Ander' zich gedraagt.

Zodra je begrijpt dat jouw manier van leven misschien haaks staat op die van een ander mens, omdat jullie heel andere overtuigingen hebben, kan je je oordeel inruilen voor nieuwsgierigheid en de vraag stellen: hoe is het voor die ander? Wat maakt dat hij er zo anders in staat dan ik?

Ontdek hier jouw wereldbeeld en hoe zich dat verhoudt tegenover 'andere' wereldbeelden...

Praat erover met elkaar: ga de dialoog aan, durf het te hebben over de verschillen in visie.

En ontdek hoe verschillen de diversiteit binnen het geheel helpen verhogen, waardoor de antifragiliteit toeneemt en het geheel sterker kan worden.

Voor je met andere ogen kan leren kijken, helpt het om te begrijpen met welke ogen je vandaag kijkt. Dat verklaart het belang van het leren kennen van je eigen wereldbeeld.

Zicht krijgen op hoe jij je daarnaar gedraagt, is de volgende stap. Uitzooomen en zowel vanuit je eigen perspectief als vanuit het perspectief van anderen kijken naar je eigen gedrag, is bijzonder verhelderend. Want zo krijg je zicht op je eigen patronen én hoe je interactie gaat met 'de ander'. Daar kan een therapeut of psycholoog bij helpen, net als sommige coaches.

Het kan een wereld van verschil maken wanneer jij jouw reactieve patronen herkent en erkent, waardoor je ze minstens beter kan plaatsen in grotere gehelen. Zodra blinde vlekken zichtbaar worden voor jou, kan je betere strategieën aanleren om daar vanaf nu anders mee om te gaan. En DAT is een absolute gamechanger.

Niet dat je dan een 'beter' mens wordt, want dat zou impliceren dat je vandaag een slecht mens bent en dat zal je mij niet horen beweren, maar het verruimt de opportuniteiten die je kan zien in het leven en in de wereld wel aanzienlijk. En dat zonder geestesverruimende 'middelen'.

Volgende boeken en therapievormen beveel ik van harte aan als jij de stap naar persoonlijke begeleiding nog te groot vindt. Ze zijn maar het topje van de ijsberg, maar je komt een heel eind door ze te lezen:

Schematherapie

Patronen doorbreken - Negatieve gevoelens en gewoonten herkennen en veranderen van Hannie Van Genderen, Gitta Jacob en Laura Seebauer of het stappenplan

ACT

Act in balans | doen wat werkt voor jou in een maakbare wereld van Denise Matthijssen en Els de Rooij

Cognitieve gedragstherapie

Beter in je vel met cognitieve gedragstherapie van Dr Stephen Briers

Al gemerkt hoe een materialistische maatschappij ertoe bijdraagt dat mensen elkaar als concurrent beschouwen, zelfs als ze collega's van elkaar zijn in eenzelfde organisatie, zelfs als ze familie van elkaar zijn? Hoe het groeidenken een schaduwkant heeft die zich steeds meer tegen ons keert?

Waarom geloven wij al zo lang met zoveel mensen één specifiek narratief dat ons wijsmaakt dat het in het leven ieder voor zich is, terwijl wij voor letterlijk ALLES interafhankelijk van elkaar én van onze omgeving zijn?

Stond je daar al eens bij stil?

En laten we dan nu naar het alternatief kijken, een benefit mindset:

Bron: Ash Buchanan

Zorg voor anderen én zelfzorg zijn binnen een benefit mindset twee kanten van één medaille, de medaille die gedeeld eigenbelang heet: wat goed is voor mijn omgeving, is ook goed voor mij, want mijn eigen floreren is afhankelijk van het floreren van mijn omgeving...

Binnen een benefit mindset houden we op met settelen voor onze GEVREESDE toekomst - geleid door angst en twijfel, schuld en schaamte - en kunnen we in plaats daarvan voluit onze GEDROOMDE toekomst realiseren, gedreven door liefde voor het leven zelf.

Dat is waar regeneratief leven voor staat.
​​

Met andere ogen leren kijken naar je keuzes, kan je ook invullen als 'kijken vanuit een ander perspectief dan je gewend bent'.

Dat begint met je te realiseren:

• dat er meerdere perspectieven bestaan, net zoals er meerdere wereldbeelden bestaan
• dat jouw perspectief verschilt van dat van andere mensen
• en dat jouw perspectief nog meer verschilt van dat van ander leven, zoals planten, bomen, dieren, schimmels, bacteriën,...

Bijzonder toch, hoe wij mensen voor waar zijn gaan aannemen dat wij superieur zijn tegenover al dat ander leven, waar we nochtans afhankelijk van zijn voor ons eigen overleven...

Hoe ontwikkel je hier meer bewustzijn op?

• Vraag je als man eens af hoe het voor een ander gender zou kunnen zijn
• Vraag je als mens eens af hoe het voor een egel zou zijn
• Vraag je als gezond, volwassen, wit mens eens af hoe het voor een kind van kleur met een beperking zou zijn
• Vraag je eens af wat het perspectief van een religieus persoon zou zijn als je zelf atheïst bent; of andersom...
• Durf de vraag ook te stellen aan 'de ander', vanuit oprechte nieuwsgierigheid, in plaats van vanuit oordeel

Kortom: hou op met jezelf als het centrum van het universum te zien 😉

Denk situaties om en vraag jezelf af:

"Waarvoor zou het probleem waarmee ik op dit moment geconfronteerd word in mijn leven een oplossing kunnen zijn?"

• Die gouden kooi waarin jij zit die niet goed meer voelt, zou zomaar een uitnodiging kunnen zijn om meer tijd met je gezin door te brengen, ZONDER schuldgevoel?
• Die slechte evaluatie is misschien een uitnodiging om je uit te spreken over jouw talenten die onvoldoende gezien worden?
• Jouw geklaag over de wereld die verandert met een rotvaart is misschien een uitnodiging om verbinding te maken met wat gehoord wil worden in jou, zoals verdriet over je eigen verouderingsproces en het bijbehorende verlies aan impact en controle?

Of jij nu een gebrek aan iets ervaart, dan wel een teveel:

iets in jou roept om verandering;

Wiens toestemming verwacht je, anders dan die van jezelf?

TOEPASSING: waarvoor zijn de problemen op de arbeidsmarkt een oplossing?

Het dominante narratief in de media rond 'werk' en hoe mensen werk beleven, is in 2025 een weinig verbindend, laat staan motiverend verhaal: van langdurig zieken die weggezet worden als werkweigeraars tot beschuldigingen van profitariaat door zelfstandigen: allemaal verhalen doorspekt met fictieve tegenstellingen, statuutblindheid en jobshaming.

En woorden creëren werelden!

Dat maakt dat vooral creatieve, zorgzame, mens- en sfeergerichte profielen, mensen die sterk zijn in verbinden en associatief denken, massaal opbranden, omdat ze de manier waarop ze vandaag moeten werken eerder als LAST dan als lust ervaren.

Vaak zonder te beseffen waaraan dat écht ligt, tillen ze  de schuld voor dat ongemakkelijk gevoel op eigen schouders; daardoor verliezen vooral de meest bevlogen en betrokken professionals bakken energie, waardoor ze ofwel uitvallen, ofwel blijven vasthouden aan niet-passende functies, rollen en contexten, bij gebrek aan perspectief...

De extreem lineaire, procesgerichte, mechanische manier waarop wij 'arbeid' vandaag nog steeds definiëren én de structuren waarbinnen we dat doen, helpen niet bepaald om dat patroon te keren.

Maar laten we het toch proberen...

Hoezo, werkgever en werknemer?

Is het jou bijvoorbeeld al opgevallen hoe misleidend de termen 'werkgevers' en 'werknemers' zijn? Ze klinken als tegengestelden en zo gesteld zit er een machtsverhouding in - je mag blij zijn als 'werknemer' dat je werk 'krijgt' van de 'werkgever' - terwijl ze in het echte leven interafhankelijk van elkaar zijn en niet zonder elkaar kunnen.

Beide partijen hebben immers een vraag en een aanbod. Ze staan 'in relatie' tot elkaar op basis van gelijkwaardigheid. Dat lijken nogal wat mensen te vergeten, aan beide kanten.

Professionele relaties vormen een werkend en levend systeem, onderdeel van weer grotere levende systemen

Stel dat we die 'separatie' tussen werkgevers en werknemers afschaffen en vanaf nu de wederkerigheid binnen de relatie tussen die twee centraal zouden zetten: hoe anders zou samenwerken er dan kunnen uitzien?

Wie zoekt naar meer autonomie en zingeving in werk – en tegelijkertijd collegialiteit en ondersteuning van anderen wenst – is hier op de juiste plek om meer te ontdekken over alternatieve samenwerkingsvormen.

Het kan ook anders in 'klassieke bedrijfsstructuren', maar dan is er wel nog wat werk qua bewustmaking.

Dat zoveel mensen uitvallen, is immers geen 'bedreiging voor de economie', wel 'een opportuniteit' om eindelijk eens 'die economie' ten dienst van het leven te stellen in plaats van andersom.

En om samenwerkingsvormen- en plekken te creëren waarin mensen floreren en elkaar aanvuren, in plaats van opbranden...

We weten vandaag heus op welke manieren dat anders kan; onderzoek en goede voorbeelden genoeg in de wereld.

We moeten het alleen durven DOEN.

Zullen we beginnen bij het begin? Wat zou zo'n perspectief betekenen voor het proces van matchmaking, dat wij solliciteren noemen?

Nieuwe definitie van solliciteren

Wat doet het met jou om er op die manier naar te kijken? Voel je weerstand of opluchting?

Hoe anders zou jij je in een sollicitatieproces gedragen als kandidaat, uitgaande van deze definitie?

En als persoon die een 'mede-werker' zoekt?

Reon Brand, 'futurist' bij Philips en geïnterviewd door Re-story, distilleerde in 2019 al volgende vier toekomstperspectieven:

1. Sentiocentrisme waarbij menselijke intelligentie het hoogste goed is
2. Anthropocentrisme waarbij menselijke vooruitgang het hoogste goed is
3. Resourcecentrisme waarbij duurzame welvaart centraal staat
4. Ecocentrisme dat biodiverse ecosystemen en regeneratie vooropstelt

Die vierde piste, één van transformatie en regeneratie sluit mooi aan bij hoe ik 'kantelen van ego naar eco' invul, maar vorm vooral je eigen visie:

Rethinking value - Reon Brand

We beseffen het nog te weinig, maar economisch denken domineert ons hele bestaan: het lijkt wel IN ons DNA geslopen....

Niet enkel reduceren wij ons leven - en daarmee onszelf - daardoor zonder veel weerstand tot 'economisch middel', ook de politiek wordt volledig gestuurd door dat dominante economisch narratief. Dat zou op zich nog een bewuste keuze KUNNEN zijn, ware het niet dat wat wij vandaag beschouwen als 'enig mogelijk economisch narratief' - het kapitalisme of zijn communistische tegenhanger - allesbehalve 'de enige' zijn: er bestaan veel meer perspectieven op economie, op 'hoe wij ons huishouden als samenleving' best beredderen.

De visie die Kees Klomp ontwikkelde rond 'de betekeniseconomie', of Kate Raworth's 'donut economy'-model en deze Graham Boyd benaderen de economie bijvoorbeeld vanuit een heel ander perspectief: in deze modellen staat economie opnieuw ten dienste van het leven, in plaats van andersom.

De term 'betekeniseconomie' is gebaseerd op het beginsel dat de mens ten diepste een zin-zoekend wezen is en geen nuts-maximaliserend wezen zoals de mainstream economie beweert.

Zin kan alleen gevonden worden door het eigenbelang te overstijgen, door van betekenis te zijn voor anderen. (Kees Klomp pg 139)

Een mogelijk gevolg van zo'n ander economisch narratief zou een evolutie van het antropoceen - ons huidig tijdperk, waarin de mens zichzelf beschouwt als 'ruler of the world' en die wereld volledig naar zijn eigen hand zet, ook als dat tot de vernietiging van zichzelf kan leiden - naar het symbioceen kunnen zijn: een tijdperk waarin de mens als integraal onderdeel van wat wij vandaag als 'natuur' omschrijven én technologie in balans samenleven en elkaars bestaan verrijken. Simpelweg omdat het veel minder strijd vraagt om MET het leven te bewegen, in plaats van ertegenin te gaan.

Een hoopvol perspectief, toch?

Hoopvolle perspectieven zijn bijzonder welkom in een tijdsgewricht, waarin we behalve met ecologische rampspoed ook met een andere factor rekening moeten houden: artificiële intelligentie of AI wordt op volle kracht op de wereld losgelaten.

Zelfs als verdwijnt slechts 10% van de jobs door de komst van AI, dan staat toch vast dat 100% van wat wij 'werk' noemen en ons toelaat te voorzien in ons levensonderhoud hierdoor beïnvloed wordt: dat zorgt voor nogal wat onzekerheid en angst.

Hoe die AI-transitie gaat verlopen? Geen mens die het vandaag kan voorspellen, pun intended.

Maar dat deze transitie weer nieuwe vragen, ethische uitdagingen én opportuniteiten met zich meebrengt, nu en in de toekomst, DAT staat wel vast:

• Zullen wij 'human being' en 'human doing' beter in balans krijgen?
• Als we niet meer MOETEN werken, hoe gaan drukverslaafde mensen die vrijgekomen tijd dan wél invullen?
• Hoe gaan kenniswerkers in hun levensonderhoud voorzien, als AI dat overneemt?
• Zullen we 'human' en 'artificial' uit elkaar kunnen houden en wat maakt eigenlijk dat we dat zo belangrijk vinden?
• Zou 'meer zijn' en 'minder doen' ook een positief effect kunnen hebben op klimaatverhitting?
• Zit het energieverbruik van datacenters daarbij te zeer in de weg, of vindt AI daar zelf binnenkort ook oplossingen voor, net zoals het al eerder deed voor een uitdaging die mensen dachten nooit te kunnen oplossen?

Ik ken de antwoorden evenmin als jij, maar gelukkig zijn er mensen die zich ontfermen over de ethische impact van de uitrol van AI op de wereld.

En ook hier geldt: we kunnen bewust kiezen hoe we ons verhouden tegenover AI:

geef jij aandacht aan de bedreiging of geef je aandacht aan het potentieel?

Hoe voel je je daarbij en welke zorg heeft dat gevoel nodig?

Onthoud: je hebt geen impact op 'de ander', wel op jezelf...

Soms voelt het alsof het leven je overkomt: op die momenten is het extra belangrijk om je te realiseren waar je wél impact op hebt:

Klik op het beeld voor een Nederlandstalige vertaling en contacteer deze community op LinkedIn die zich in Vlaanderen bezig houdt met inspireren rond deze IDG's of inner development goals, waarbij

1. ZIJN staat voor de relatie tot jezelf, je innerlijk kompas
2. Denken staat voor je cognitieve kwaliteiten en vaardigheden, nodig voor je kritisch denkvermogen
3. Verbinden staat voor  verbinding met anderen en de wereld rondom ons maken, bijvoorbeeld door waardering te voelen voor al wat leeft
4. Samenwerken gaat over sociale- & communicatievaardigheden
5. Handelen tenslotte gaat over de mate waarin je verandering kan sturen

Je hebt meer impact op je toekomst als je denkt, als je verbindt met anderen, als je overgaat tot actie, als je de verandering WORDT die je wil zien in de wereld...

Het is mijn ervaring dat mensen in een veilige omgeving wél 'met andere ogen kunnen kijken' en wél durven twijfelen. Durven 'falen' ook, want in een veilige context heet dat 'leren'.

Niet-weten kan dan in rust en veiligheid omarmd worden en oordelen kunnen in zo'n context transformeren, omdat in een veilige omgeving zowel de strijd als het willen vermijden niet nodig zijn.

Waar echte veiligheid is - afwezigheid van dreiging én aanwezigheid van verbinding - groeit het potentieel voor onvoorwaardelijke liefde. Liefde voor onszelf, elkaar en AL WAT LEEFT.

Misschien is de tijd van Shambalian warriors nu eindelijk aangebroken, zoals Joanna Macy zo mooi stelt. En hebben we mensen nodig die ons helpen om te zien hoe datgene waarvan we vrezen dat 'het niet anders kan' heus WEL anders kan.

Ook DAAR zie ik voorbeelden van op wereldvlak. Kijk maar 'ns naar deze SIMPOL-beweging en de suggesties die zij doen om ons uit de impasse van apathie te krijgen die politici vandaag ervan weerhoudt om moedige beslissingen te durven nemen rond globale uitdagingen.

• Missiegedreven mensen die kantelden van ego naar eco, gaan vroeg of laat op zoek naar hun IKIGAI en doen dat VOORBIJ hun individuele perspectief
• Zinzoekers & leefwereldverbeteraars zoeken namelijk ACTIEF naar manieren om hun talenten en waardenkader optimaal af te stemmen op wat zij geloven dat de wereld nodig heeft
• en wanneer missiegedreven mensen zich verenigen, bouwen ze samen aan een missiegedreven maatschappij

WAT je precies doet, is ondergeschikt aan HOE je het doet: elk mens kan in elke rol en in elke sector mee het verschil maken!

Dit soort van 'professioneel ontwaken' neemt overal toe in de wereld en resulteert in:

• mensen die bewust afscheid nemen van een gouden kooi, of die zo'n gouden kooien grondig 'verbouwen',
• mensen die toxisch gedrag niet meer pikken bij anderen en nog minder van zichzelf,
• mensen die bouwen aan meer relationele intelligentie waardoor nieuwe vormen van samenwerken, zoals commons of coöperatieven ontstaan

Vind op Reclaim work veel meer waardevolle inspiratie rond hoe wij onze tijd en energie kunnen reclaimen, door bewust voor andere samenwerkingsvormen te kiezen: mét elkaar in plaats van tegen elkaar.

Raadpleeg hier een presentatie over coöperatief samenwerken als alternatieve loopbaanpiste: ideaal als je het beste van twee statuten wil combineren. Ook een mogelijke oplossing als jij je bedrijf wil overdragen aan de medewerkers.

Vandaag vullen we de waarde van werk fundamenteel anders in:

• Zo blijkt de keuze om zelfstandig te worden vaak anders gemotiveerd dan de meeste niet-zelfstandigen denken
• 'Leven om te werken' wordt steeds meer vervangen door 'werken om te leven', zeker nu de pensioenleeftijd werd verhoogd en mensen mini-sabbatperiodes inlassen tijdens hun beroepsactieve jaren
• Tijdens de covidpandemie werden we ons heel bewust van welk type werk écht levensondersteunend is
• Vooral wanneer je NIET kan of mag werken, wordt het voel-en tastbaar op welke manier 'werk' bij KAN dragen aan je levenskwaliteit; of net niet, als je leeft van vakantie naar vakantie bijvoorbeeld...
• Daarom is het belangrijk om 'werk' - en onze tijd - te reclaimen voor wat het OOK KAN zijn, zoals expert Kristel Maasen van RECLAIM WORK het stelt
• zodat zo snel mogelijk de afscheiding tussen 'betaald werk' en 'zorgtaken' die lijkt toe te nemen op de schop kan