Wat is een kantelpunt?

Een kantelpunt in een mensenleven is een belangrijk moment in je bestaan waarop je de nood iets fundamenteel te veranderen scherp aanvoelt. Eigen aan een kantelpunt is dat teruggaan naar de toestand van vlak voor het kantelpunt onvoldoende of zelfs onmogelijk is.

Je weet of jij op een kantelpunt staat wanneer je jouw veerkracht voelt afnemen en je functioneren door 'een kleine verstoring' drastisch verandert.

Je MOET op zo'n moment 'in beweging komen', terwijl je al je energie nodig hebt om rechtop te blijven, omdat je zekerheden op losse schroeven staan: dat is pittig...

Als individu ga je al gauw aan het wankelen wanneer je op zo'n kantelpunt stoot.

Daarom gaat een persoonlijk of professioneel kantelpunt idealiter gepaard met tijd voor reflectie:

1. je start met stilstaan
2. zodat je achterom kan kijken
3. om daarna vooruit te kunnen gaan

Dat stilstaan is nodig, zodat jij een reis naar binnen kan maken, naar datgene wat voor jou essentieel is in het leven... 

Complexe systeemdynamiek

In een complex systeem als een mensenleven spelen allerlei factoren en processen die een niet-lineaire reactie kunnen veroorzaken. Zo kan een systeem heel lang 'stabiel' lijken, terwijl het toch vrijwel onzichtbaar wordt ondergraven.

Door die geleidelijke ontwikkeling wordt de veerkracht van het systeem steeds geringer en wordt het systeem steeds fragieler. Veranderingen die gewoonlijk optreden, gaan langer of korter duren. Het systeem 'weet' op de duur niet meer welke kant het op moet.

Uiteindelijk is in deze omstandigheden een kleine verstoring voldoende voor de omslag naar een nieuwe 'stabiele' toestand.

Die nieuwe stabiele toestand kan als bijzonder oncomfortabel ervaren worden. Zeker wanneer je liever terug wil naar de situatie van voor het kantelpunt. Maar net dat is niet meer mogelijk...

Opvallend daarbij is dat de fatale verstoring vaak als oorzaak wordt gezien van het kantelpunt, terwijl het in werkelijkheid de langdurige, geleidelijke invloed van verschillende externe factoren is, die de echte oorzaak is... 

• Denk bij het woord 'systeem' aan een sociaal, mentaal, economisch, maatschappelijk of natuurkundig systeem, maar evengoed aan een mensenleven
• Niet-lineair betekent complexer dan 'oorzaak-gevolg' of 'actie-reactie'; snel, onzeker en vaag dus
• Het concept 'veerkracht' is een onderdeel van het concept 'stabiliteit' dat op zijn beurt het vermogen aangeeft van een systeem om een verstoring te weerstaan. Stabiliteit staat voor 'onveranderd blijven, ondanks weerstand'. Veerkracht is dan het vermogen om terug te keren naar de oorspronkelijke toestand, na een tijdelijke verstoring.

onzekerheid troef op een kantelpunt...

Het kan heel lang duren vooraleer jij je bewust bent van de kwetsbaarheid van 'jouw' systeem. Zolang je over voldoende veerkracht beschikt, kan je namelijk flexibel omspringen met verandering en met onzekerheid.

Maar eens het kantelpunt bereikt, voel je de nood om te kantelen als bijzonder urgent: er MOET iets veranderen! De weg die je daarna wil opgaan, is echter nog onduidelijk: dat zorgt voor veel onzekerheid.

Daarom ervaren we existentiële keerpunten zoals een midlifecrisis, een relatiebreuk, een verlieservaring zoals overlijden, ziekte, ontslag, demotie, empty nest syndroom als hét moment waarop de nood om te kantelen scherp voelbaar is.

Een kantelpunt in een mensenleven is dus een belangrijk moment in je bestaan 

met een dergelijke impact

dat het NA drastisch anders wordt dan het VOOR...

... maar ook een katalysator voor verandering

Een kantelpunt in een mensenleven is daarom een uitnodiging tot reflectie:

• om de waan van de dag EVEN ON HOLD te zetten...
• je bewust te worden van wat je VOELT: wat probeert jouw lichaam je te vertellen?
• te bevragen wat je daarbij DENKT: hoe was het hiervoor, hoe is het nu en wat wil je anders voor de toekomst?
• je voelen met je denken te verbinden en te onderzoeken hoe jij je gedraagt, wat jij DOET en waarom
• los te laten wat je niet meer dient, RUIMTE te maken voor waar je meer van wil
• bewust te kiezen voor wat energie geeft
• zodat je opnieuw voldoening ervaart en met hernieuwd vertrouwen door het leven kan gaan
• in alle belangrijke levensdomeinen: werk, familie, gezin, vrije tijd, financiële voldoening, persoonlijke groei, gezondheid...