Mateloos rusteloos op zoek naar zingeving ?

Mateloos rusteloos op zoek naar zingeving ?

Mateloos rusteloos op zoek naar zingeving?

Mateloos rusteloos las ik het boek Rusteloosheid van Ignaas Devisch, hoogleraar etiek, filosofie en medische filosofie, uitgegeven bij De Bezige Bij. Toepasselijke uitgeversnaam trouwens met zo'n titel... 

Ignaas Devisch publiceert op het terrein van de sociale, medische en politieke filosofie. De door hem samengestelde bundel Ziek van gezondheid, kritische essays over medicalisering, verscheen in 2013 bij de Bezige Bij.

Je kan het boek bestellen via deze link: https://www.debezigebij.nl/boek/rusteloosheid/ 

Ignaas Devisch

Professor filosofie en ethiek | Auteur, Universiteit Gent en Arteveldehogeschool

Streven naar een betere balans, of naar meer passie?

Als levensloopbaanbegeleider begeleid ik ervaren, bevlogen en betrokken klasbakken die beslissen te willen kantelen naar een leven dat meer voldoening, meer zingeving schenkt. Makkelijker gezegd dan gedaan, vandaar schakelen ze mijn hulp in. Ze vertrouwen me wel 'ns toe te worstelen met het vinden van de juiste balans. Tijdsdruk is de grote boosdoener. Rusteloosheid omschrijven ze als een kwaal die moet bestreden worden. Het hervinden van evenwicht is immers de heilige graal.

Daarover schrijft Ignaas:

Vanwaar die koortsachtige zoektocht naar evenwicht? Misschien tekent dit de hedendaagse samenleving wel het meest: de overtuiging dat we onze rusteloosheid eenvoudig zouden kunnen wegredeneren, of door middel van één of andere cursus met een verdwijntruc laten verdampen…

Want bizar genoeg schept ‘niets doen’ ook rusteloosheid voor de meeste mensen. Anders kozen we toch met z’n allen bewust om écht minder te gaan werken en anders te gaan leven? Dat zie ik mijn klanten allesbehalve doen. Voor even, ja, maar dan heet dat ‘vakantie’ of ‘sabbattijd’. Of coronapauze...

Vermoedelijk bedoelen we ‘onrust’ in plaats van rusteloosheid, als kwaal.

Onrust ligt namelijk in het verlengde van het versnellingsproces.

Rusteloosheid ontstaat als we klagen over drukte en tegelijkertijd bang zijn voor verveling. ...

Logisch: het leven is alles wat we hebben en daarom willen we er het maximaal haalbare uithalen.

  • Is ‘minder werken’ of ‘tijdelijk stoppen met werken’ op zich dan wel een afdoend antwoord om de heersende golf aan burn-en bore-out een halt toe te roepen?
  • Is structureel verlangzamen het enige juiste medicijn om mensen hun bevlogenheid en betrokkenheid te laten ontdekken of hervinden?

Is daar niet vooral passie voor nodig en vakmanschap ook? En hoe hervinden mensen dan hun passie?

Wel:

Rusteloosheid kan evengoed de motor zijn van passie en creativiteit…

Passie doorbreekt misschien het evenwicht in ons leven, maar wat stelt een evenwichtig leven zonder passie voor?

In weerwil van de vraag ‘hoe bereik ik een evenwicht?’ keert Ignaas in zijn boek de kwestie om:

Sinds wanneer moeten wij in balans zijn?

Is zoeken naar zingeving zinvol?

Vaker nog dan op zoek te zijn naar evenwicht, zeggen ook mijn klanten vooral op zoek te zijn naar zingeving, naar 'van betekenis zijn' ook.

Daarover schrijft Ignaas in zijn boek het volgende:

We zijn rusteloze wezens en geen enkel verlangzamend leven zal dat verhelpen – dat bewijst hij ook uitvoerig in de rest van zijn boek. Rusteloosheid is trouwens geen probleem: zij vormt de drijfveer voor een interessant en creatief leven.

Dit betekent niet dat we HARDER moeten werken, maar wel dat we onze mateloze rusteloosheid best inzetten voor die dingen die het leven de moeite waard maken, wat dat ook mag betekenen voor jou.

De kern van 'kantelen', zit hem in dat laatste: samen met mijn klanten ontdek ik wat voor hen dingen zijn die hun leven de moeite waard maken. Want dat is natuurlijk heel persoonlijk.

Tegelijkertijd ben ik er samen met de schrijver van overtuigd dat het rampzalig is voor mensen wanneer de verbinding tussen hard werken en wat hen dat oplevert zoek is. Maar in plaats van ons dan te beklagen over de tijdsdruk waaronder we gebukt gaan, is het wellicht zinvoller om ons over de zin van onze activiteiten te bevragen.

Het kunnen verbinden van je persoonlijke levensmissie aan een organisatie-of bedrijfsmissie of aan een maatschappelijk hoger doel geeft immers altijd voldoening. 

Wanneer we omgekeerd het gevoel hebben dat wat we doen zinloos is, wordt arbeid dodelijk voor de creativiteit

En DAT is een vaak gehoorde klacht ook in mijn praktijk. Wij mensen willen immers het gevoel hebben dat de activiteiten die we stellen ertoe doen. ‘Ik wil impact hebben’ hoor ik vaak. Terwijl het Tayloriaanse managementdenken met zijn versnippering van taken ervoor gezorgd heeft dat we vandaag heel fragmentarisch werken en onze rol in grotere gehelen nog amper zien of vatten.

We realiseren ons vaak niet dat we meebouwen aan een machtige kathedraal, we zien onszelf slechts als een metselaar van een muurtje...

Daar heeft gebrekkige communicatie van managers die geen leiders zijn ook wat mee te maken.

De kernvraag is daarom niet hoe we aan de drukte kunnen ontkomen volgens Ignace, maar wel

hoe we meer rekening kunnen houden met het ervaren van zin of levensvervulling

IN de activiteiten die we ondernemen, of in de zoektocht ernaar...

Of is zoekend zijn op zich al zinvol?

Let op dat laatste zinsdeel: ‘of in de zoektocht ernaar’. Hier ben ik Ignaas zo dankbaar voor.

Ik hoor mezelf geregeld aan gehaaste klanten - die me vragen hoe snel ze door zo’n kantelcoachingstraject kunnen laveren - vertellen dat het proces ook z’n rechten heeft. Je gelooft toch zelf niet dat je in enkele weken je leven kan kantelen? Wat heb je dan bereikt? Meer van hetzelfde als in het dagelijks professioneel leven tijdens je coachingstraject: dat kan niet de bedoeling zijn.

Is het niet veel interessanter om echt te voelen wat zo’n proces met je doet, hoe het je hart, lijf en leden, je hoofd én ziel beroert?

Gelukkig komen mijn klanten daar vroeg of laat zelf achter.

Meestal begint het kantelen echt op het moment dat ze me bellen en vragen of ze de volgende afspraak nog even mogen uitstellen. Omdat ze voelen nog niet klaar te zijn met het reflectieproces. Ze weten dan intuïtief dat ze meer tijd nodig te hebben om te denken, voelen en te experimenteren.

‘In een leven vol stress en tijdsdruk keer je de zaken niet om door het individuele leven nog meer onder controle proberen te krijgen. Het streven naar evenwicht of de verwoede pogingen tot MEER CONTROLE op onze levensomstandigheden bieden geen uitweg, maar maken veeleer deel uit van het 'niet bereiken van een evenwicht'.

Moeten we wel een evenwichtig leven nastreven, of is ons streven ernaar een zoveelste uiting van onze rusteloosheid? En trappen we daarmee niet in de val die we juist denken te ontlopen?’

Ik nodig jou van harte uit om mee na te denken over deze vragen. En uiteraard begeleid ik je graag bij het vinden van de antwoorden.

Vul daartoe het formulier in, ik contacteer je telefonisch om verder af te stemmen hoe jij kan kantelen naar een rusteloos leven, vol zingeving:

Gelukkige medewerkers, zo krijg je die!

Gelukkige medewerkers, zo krijg je die!

Gelukkige medewerkers die gezond en bevlogen door het leven gaan, is waarover ik spreek tijdens een netwerkevenement met een zaakvoerder. Hij vertelt mij waarom hij ondernemer werd en ik vertel hem wat mijn missie als innerpreneur en Kantelaar is, hoe ik bedrijven of organisaties help kantelen naar een waarderende organisatiecultuur, waarin medewerkers het beste van zichzelf kunnen, mogen en vooral willen geven. Dat gesprek loopt ongeveer als volgt:

Ik - Kantelaar: Zijn uw medewerkers gelukkig volgens u?

Hij - Zaakvoerder van bedrijf met 30 kenniswerkers: Absoluut!

Ik: Dat weet u blijkbaar heel zeker. Hebben ze u dat verteld?

Hij: Neen, maar al mijn personeel heeft een firmawagen, een marktconform loon, ADV-dagen omdat ze 40 uur werken en sommigen mogen zelfs thuis werken. Onze cijfers zijn goed, klanten zijn content en ik hoor niemand klagen. Ik moet hen dat dus niet vragen en zij moeten het mij niet vertellen, ik WEET dat op basis van de resultaten.

Ik: OK, duidelijk. Andere vraag dan: waarom werd u eigenlijk ondernemer?

Hij: Omdat ik het beter wist dan mijn bazen en ik opportuniteiten zag die zij niet zagen. Er was ruimte voor verbetering, maar het management wilde mij niet horen. Ruimte om te groeien, kreeg ik ook al niet: er was nooit budget voor opleiding. Ik wilde mijn ding kunnen doen op de manier dat IK het zag. Daarom ben ik zelfstandige geworden en ben ik nu zelf baas. Succesvol ook mag ik wel zeggen...

Ik: Dus u ging vooral ondernemen omwille van een nood aan meer autonomie en zelfontplooiing. U werd uw eigen baas omdat de verbinding tussen wie u bent als mens en wat u in de wereld wilde zetten voor u glashelder was en u daarmee onvoldoende aan de slag kon als werknemer bij uw werkgever. En ook omdat u zichzelf bijzonder competent vond in uw vakgebied, beter dan anderen?

Hij: Ah ja, natuurlijk. Daarom worden mensen toch zelfstandig?

Ik: Uw motivatie was dus intrinsiek en niet extrinsiek. Wat maakt dat u denkt dat het bij uw eigen personeel vandaag anders is?

Hij: Hoe bedoel je?

Ik: Toen ik u vroeg of uw medewerkers gelukkig zijn, somde u als reden voor hun geluk uitsluitend extrinsieke motivatoren op, zoals loon en extralegale voordelen. Zou het kunnen dat uw eigen personeel vandaag, net zoals u vroeger, vooral blij wordt van:

  • hoe vaak en op welke manier ze betrokken worden bij de manier van werken, bij de invulling van de missie en de visie van uw bedrijf ook
  • de ruimte die ze krijgen om zich te ontplooien en ontwikkelen als persoon, ook als ze al lang in dienst zijn
  • de manier waarop zij zich verbonden voelen met het bedrijf, met andere woorden dat ze fier kunnen zijn op wat ze doen, waar ze deel van uitmaken, dat ze heel duidelijk weten wat hun rol, hun verantwoordelijkheden zijn, op welke manier zij toegevoegde waarde bieden voor het bedrijf en dat ze daartoe alle ruimte en vertrouwen krijgen?

Hij: Dat zou kunnen, maar toch niet elke werknemer wil of kan ondernemer worden?

Ik: Neen, maar u verwacht wel dat ze zich allemaal als intrapreneur gedragen en even bevlogen en betrokken bij uw bedrijf zijn als uzelf?

Hij: Uiteraard!

Ik: Misschien toch eens vragen welk potentieel uw medewerkers nog zien om uw organisatie nog verder te doen groeien en welke rol zij denken daar zelf in te kunnen spelen?

In 5 stappen naar écht gelukkige medewerkers

HR verantwoordelijken, leidinggevenden en zaakvoerders gaan er vaak van uit dat hun personeel tevreden of zelfs gelukkig is. Cijfers over langdurig verzuim en de gesprekken die ik als Kantelaar in mijn praktijk voer met mensen die heel erg op zoek zijn naar meer zingeving in hun leven en meer voldoening uit hun werk, bewijzen het tegendeel. Te vaak vallen werkgevers uit de lucht wanneer hun 'beste' mensen uitvallen wegens ziekte of het bedrijf verlaten.

Nochtans kan je dit als leidinggevende, zaakvoerder, HR medewerker, maar evengoed als collega vermijden:

1. Luister actief, ook naar wat mensen niet met woorden zeggen. Kijk altijd naar lichaamstaal, benoem wat je ziet en stel er open vragen over, zonder oordeel

  • wat maakt dat je je op deze manier gedraagt?
  • hoe voel jij je?
  • waar heb je nood aan momenteel?
  • als jij het hier nu voor het zeggen zou hebben, wat zou je anders doen?

2. Praat vanuit oprechte interesse met mensen, over het werk én over de andere aspecten in hun leven

Het is een illusie te geloven dat mensen hun privéleven aan de prikklok of de receptie kunnen achterlaten om zich in 'professional-modus' te zetten. Je bent meer dan enkel de functie of rol die je invult op je werk: net die veelheid aan rollen die we vervullen - partner, kind, ouder, vriend, professional, hobbyist,... - maakt ons tot mens, met een toegevoegde waarde ten opzichte van een machine.

3. Maak hier tijd voor, het hele jaar door en niet enkel tijdens het jaarlijks verplicht nummertje dat evaluatiegesprek heet

Wanneer je gedrag gaat evalueren, ga je oordelen: dat is inherent aan evalueren. Als je wil weten wat er echt bij iemand speelt echter, mag daar geen beloning of straf - een oordeel - aan gekoppeld zijn want daarmee stuur je gedrag. Daarom voer je een evaluatiegesprek ook op een fundamenteel verschillende wijze dan je een functioneringsgesprek voert en mogen die twee nooit verward worden met elkaar.

4. Doe het in een veilige omgeving en sfeer, niet geforceerd

  • aan de koffiemachine of in de wandelgangen
  • na de lunch, voor of na een vergadering, op een 'verloren' moment
  • terwijl je samen met hen aan een project werkt, 'on the job'
  • onderweg, tijdens een verplaatsing die je samen aflegt

Met één belangrijke kanttekening: merk je dat er nood is aan een diepgaand 1 op 1 gesprek, trek daar dan de nodige tijd voor uit en zorg voor een gepaste locatie met voldoende privacy waar je niet gestoord wordt. Ook niet door berichtjes op je eigen smartphone! Al eens overwogen om samen een wandeling te maken, buiten het bedrijfsgebouw, bij voorkeur in het groen?

5. Maak verbinding, van mens tot mens, 'op ooghoogte', niet vanuit hiërarchische rolverdeling

Denk aan NIVEA: Niet Invullen Voor Een Ander! Je hebt misschien geleerd om oplossingen aan te dragen voor problemen, dat hoef je bij dit soort gesprekken niet te doen. Luisteren en ruimte scheppen, volstaat. Misschien denk jij dat je wel weet wat de andere bedoelt, toch is het zinvol om bij dit soort gesprekken eens letterlijk te vragen wat mensen precies bedoelen. Zo vermijdt je in te vullen wat de andere bedoelt of denkt: een valkuil waar we maar al te graag in trappen en die de communicatie belemmert. Onthoud deze mantra:

Laat OMA thuis en neem LSD mee, waarbij OMA staat voor

  • Oordelen
  • Meningen
  • Aannames

en LSD staat voor

  • Luisteren
  • Samenvatten
  • Doorvragen

Luister en vertel, maak verbinding & pluk de vruchten van je mensgerichte aanpak

Echte gesprekken, van mens tot mens, in DIAloog:

  • voorkomen burn-en bore-out en horen thuis in elk wettelijk verplicht preventieplan voor psychosociale risico's: ze werken vele malen beter dan de verplichte opleidingen over stress en burn-out die momenteel massaal worden georganiseerd door grote bedrijven. Zo'n opleidingen informeren vooral - da's nodig, maar onvoldoende - belasten medewerkers nog meer, want komen bovenop de toch al zware workload; en als er onvoldoende ruimte tot dialoog én gedragsverandering in de organisatie is, frustreren ze alleen maar meer want maken ze mensen van 'onbewust onbekwaam' naar 'bewust onbekwaam'.
  • vermijden dat je beste medewerkers op een blauwe maandag vertrekken naar 'ander en beter': denk eraan in tijden van krapte op de arbeidsmarkt!
  • stimuleren medewerkers die niet goed bezig zijn om het anders aan te pakken waardoor diegenen die wel goed bezig zijn zich meer gewaardeerd voelen
  • zorgen voor blije, gelukkige medewerkers die op hun beurt goed voor je klanten zorgen
  • maken dat jouw personeel zich met hart en ziel aan de organisatie verbindt, als was het hun eigen bedrijf: zo krijg je intrapreneurs!

Wil jij meer weten over kantelen als bedrijf naar een waarderende organisatiecultuur? Contacteer me

Zij gingen je voor en zijn enthousiast over het resultaat...

In 5 stappen kantelen naar meer voldoening van je werk

In 5 stappen kantelen naar meer voldoening van je werk

In 5 stappen meer voldoening van je werk

Stel:

  • Jij wil graag een andere invulling geven aan je professioneel leven, maar je weet niet in welke richting te zoeken, of waar te beginnen
  • Je loopt al een tijdje rond met het gevoel ter plaatse te trappelen op professioneel vlak en je blijft dat doen, voor de lieve vrede met je ouders, je partner, je werkgever, of jezelf: jij houdt namelijk van zekerheid & vermijdt liever conflicten
  • Jouw hoofd vertelt je dat het gras op een ander heus niet groener is, terwijl je hele lijf toch schreeuwt naar een groenere weide
  • Al geruime tijd koester jij een fantastische droom maar je zegt tegen jezelf dat de meeste dromen bedrog zijn, waarna je weer over kan tot de orde van de dag

Kortom: je voelt dat er iets moet veranderen, maar je bent er tegelijkertijd bang voor.

Herkenbaar?


Wat gebeurt er toch?

Zolang jij niet aan de slag durft met zo'n kantelpunt in je leven, ga je 'vluchtgedrag' vertonen:

  • jezelf wegcijferen, je niet meer ‘tonen’ aan de wereld, hopend dat de storm wel voorbij waait
  • buitensporig dagdromen en zweverig doen, zogenaamd 'onthecht' zijn, terwijl je dat allesbehalve bent
  • altijd 'drukdrukdruk' doen en geloven dat je dat ook echt bent
  • overmatig werken, sporten eten of drinken
  • dwangmatig vasthouden aan bepaalde rituelen en gewoontes

Resultaat: jouw 'verslaving' maakt het allemaal draagbaar, daarin vind je steun. En alles blijft bij het oude.

Of ben jij iemand die eerder gaat 'vechten'? Alles en iedereen anders acht je dan verantwoordelijk voor hoe moeilijk jij het hebt. Je kaart de hele tijd problemen aan en verkettert de oorzaken die - uiteraard - buiten jou liggen. Het overkomt jou allemaal en je vindt dat je er zelf geen enkele impact op hebt. 

Kalimero had het nog gemakkelijk in vergelijking bij jouw situatie...

Waarom gebeurt dit?

Vluchten of vechten zijn instinctieve reacties vanuit onze biologische voorprogrammering om te kunnen overleven. Wanneer er geen echt levensgevaar is, is het ook een strategie om een verlies, een tegenslag of angst niet te moeten doorvoelen.

Je verdooft je emoties op deze manier. Maar daarmee verdwijnen ze niet. Ze heten niet zomaar e-motie: het Latijnse e-movere betekent 'naar buiten brengen, tonen'. Je lichaam probeert je iets duidelijk te maken, via emoties.

Vlucht- of vechtgedrag riskeert bitter, lijdzaam en passief - of agressief - te maken en helpt je niet om te bewegen in een richting die beter voelt.

Daarom: merk jij dat je aan het 'vluchten of vechten' bent en heb je daar schoon genoeg van? Dan wil je wellicht eens een andere strategie proberen: kantelen!


In 5 stappen kantelen

1. Erken dat je op een kantelpunt staat

Erkennen dat je op een kantelpunt staat, dat je in een situatie zit die jou veel energie kost en daar graag iets wil aan veranderen, is de eerste stap.

Veel kans dat het feit dat je dit artikel leest een eerste stap is in het erkennen dat jij graag wil kantelen?

2. Visualiseer je huidige én je gewenste situatie

Visualiseren betekent een beeld en een verlangen hebben bij die professionele toekomst waar jij van droomt: om het te kunnen waarmaken, moet je het kunnen dromen. Visualisatie-oefeningen zijn bijzonder krachtig om je dromen 'in beeld te brengen'.

Maakte je al ooit eerder een moodboard? Dan ken je de kracht van dit instrument dat beelden en woorden verenigt. Net zoals je je gewenste interieur kan visualiseren, kan je je gedroomde toekomst visualiseren.

Probeer het maar eens: breng je gedroomde situatie eens op creatieve wijze in beeld en voel wat dat triggert bij jou.

Wat is de eerste kleinste stap die je in die richting kan zetten, vandaag al?

3. Schenk positieve, waarderende, dankbare aandacht aan jezelf

In plaats van te piekeren - fantaseren in de verkeerde richting - of te klagen, kan je verkiezen om te focussen op wat er allemaal al wel is.

Je kan je bewust worden van jouw belemmerende overtuigingen die een ondersteunende ingesteldheid in de weg kunnen zitten. En, minstens even belangrijk: je kan je bewust worden van de kracht die vandaag al wel in jezelf aanwezig is. 

Wat gaat er allemaal goed in je werk en in je leven? Waar wil jij graag meer van?

Spreek je dankbaarheid en verlangen eens luidop uit op het werk!

4. Koester milde zelfzorg

Liefdevolle aandacht en zorg voor jezelf: empathisch zijn voor je eigen gevoelens en behoeften en affirmaties - positief gedroomde toekomstbeelden -  uitspreken in plaats van oordelen: hoe klinkt dat?

Mild zijn voor jezelf is een hele uitdaging als je communicatie doorspekt is met oordelen en verwijten, in de eerste plaats ten aanzien van jezelf. Hoe zit dat bij jou?

Kan jij complimenten ontvangen?

Durf jij hulp vragen?

Wat komt er bij jou op als je de term 'zelfzorg' leest? TIP: bekijk dit filmpje eens

Kan je loslaten wat je niet meer dient?

5. Oefenen, oefenen, oefenen

Oefenen met nieuw gedrag is onontbeerlijk: omdat het oude patroon nooit helemaal zal verdwijnen, is het nodig om een nieuw, alternatief patroon in te slijpen en jezelf zo nieuwe gewoontes eigen te maken. En dat doe je niet door erover te denken of praten, maar door te gaan DOEN.

Die laatste stap is heel belangrijk: je wil immers niet blijven hangen in erover denken als jij wil kantelen!


En jij, ben jij klaar om te kantelen?

Kantelen naar een professioneel leven dat meer voldoening schenkt, is aan de orde op het moment dat jij - al dan niet naar aanleiding van een kantelpunt - beslist dat je wil kantelen. Je kan er in je eentje mee aan de slag, of je kan opteren voor professionele ondersteuning. Dan werk je veel dieper en is duurzaam resultaat gegarandeerd.

Stel je eens voor dat jij die eerste, kleinste stap in de richting van meer voldoening in je leven zou zetten...

Hoe voelt dat?

  • Slaag je erin je gevoel te benoemen?
  • Smaakt het naar meer?
  • Voelt het spannend en wat beangstigend?
  • Of slaag je er met de beste wil van de wereld niet in om dat gevoel vast te pakken?

Ik ben benieuwd. Deel gerust je antwoorden via dit formulier, als je graag door mij gecontacteerd wordt:

 

Innerpreneur, intrapreneur of entrepreneur?

Innerpreneur, intrapreneur of entrepreneur?

INNERPRENEUR, INTRAPRENEUR OF ENTREPRENEUR?

Wist je dat ondernemerschap in vele vormen komt?  En dat veel mensen die heel ondernemend door het leven gaan allesbehalve in het traditionele beeld van 'de ondernemer' passen? 

Denk aan:

  • jongeren
  • 50 plussers 
  • alleenstaande ouders
  • alle andere genders dan masculien
  • allochtonen en nieuwkomers
  • vrijwilligers
  • mensen die zelf niet in een ondernemersnest opgroeiden
  • mensen die niet beroepsactief zijn omdat dat tijdelijk niet lukt
  • zelfstandigen die een faillissement achter de rug hebben
  • mensen die ooit opgebrand raakten en weer rechtkrabbelden, wijzer dan ooit
  • 'werknemers' en 'ambtenaren' die zich zeer ondernemend gedragen
  • 'werkers' binnen coöperatieve samenwerkingsstructuren

Vaak beseffen deze mensen niet hoe ondernemend ze wel zijn omdat het hen ontbreekt aan herkenbare rolmodellen, aan mentoren ook om hen te wijzen op hun ondernemerspotentieel...

Op websites van organisaties die zich richten op 'ondernemers' - vlaio, unizo, voka, vbo om er een paar te noemen - zie je nog altijd vooral witte mannen van middelbare leeftijd in grijs pak afgebeeld. Meestal zelf 'werknemers' trouwens, maar dat terzijde. Op televisiekanalen zoals Kanaal Z is dat ook zo. En als we eerlijk zijn, zien we dat beeld in raden van bestuur, in managementteams én in de politiek ook nog altijd bevestigd.

Macht en beslissingsbevoegdheid zit nog heel vaak bij één specifiek 'profiel' in onze maatschappij.

Het ontbreekt die bredere groep ondernemende mensen bovendien niet enkel aan rolmodellen, het ontbreekt zowat IEDEREEN aan kennis over de verschillende statuten die bestaan in ons land. En onbekend is onbemind. Zo vinden 'de zelfstandigen' wat van werknemers en ambtenaren én andersom. Terwijl de meeste mensen geen idee hebben hoe het IS om in dat statuut actief te zijn. Statuutblindheid noem ik dat. En dat heeft nare gevolgen voor het ondernemerschap in ons land, maar evengoed voor de mobiliteit in onze arbeidsmarkt:

De onzekerheden van het zelfstandigenstatuut, belemmeren namelijk 'ondernemende mensen' om zich te wagen aan de sprong naar dat statuut; anderzijds storten nog teveel mensen zich blind in dat statuut van zelfstandige, omdat ze vooral graag 'ondernemend willen leven', terwijl zij echt wel baat hebben bij de veiligheid van een werknemers-, of ambtenaarstatuut.

Die veiligheid verdienen zelfstandigen trouwens ook, maar da's voer voor een ander verhaal.

Kortom: hier ligt ruimte voor verbetering.

Als levensloopbaanbegeleider trek ik het gegeven 'ondernemend in het leven staan' dan ook graag BREED open...

Hoe klinkt 'ondernemen' in mensentaal?

Nogal wat mensen benoemen zichzelf niet als 'ondernemend' of 'ondernemer', terwijl ze wél ondernemend in het leven staan. Dat de invulling van de behoefte om 'te ondernemen' verschillende vormen kan aannemen, leren we jammer genoeg ook niet op school...

Ondernemend in het leven staan of willen staan, formuleren mensen bijvoorbeeld zo:

  • ik wil een verschil maken, ik wil graag impact hebben
  • ik wil succesvol zijn
  • ik wil iets nieuws creëren
  • ik wil deskundig zijn, als expert erkend worden
  • ik wil mijn verantwoordelijkheid nemen
  • ik heb nood aan autonomie & beslissingsbevoegdheid,
  • ik wil een duidelijk mandaat
  • ik zou graag meer risico nemen, als ik mocht...
  • mij gaat het erom toegevoegde waarde te bieden
  • ik wil me graag betrokken voelen bij een grote geheel, ik wil meer dan een kleine pion zijn
  • ik vind het fijn om samen te werken aan een gezamenlijk gedragen doel

Het mag duidelijk zijn dat de wereld nood heeft aan ALLE ondernemende mensen, ongeacht hun achtergrond, drijfveren of type ondernemerschap. We hebben immers heel wat uitdagingen voor de boeg de komende decennia.

Laat ik hier daarom eens een ander licht schijnen op drie verschillende types 'ondernemende mensen'.

PS: de term 'hij' kan je vrijelijk veranderen door 'zij' of 'hen' in dit artikel.

Ben jij een entre-, intra-, of innerpreneur?

Wat typeert een entrepreneur?

Een entrepreneur heeft een allesoverheersende behoefte een nieuw bedrijf te creëren, door nieuwe producten of diensten te ontwikkelen, door een nieuwe organisatie op te bouwen, of door een bestaand bedrijf over te nemen en naar eigen specificaties om te vormen

Niet enkel vanuit een creatieve drive om het eigen vakmanschap te kunnen tonen overigens - want na verloop van tijd komt er veel management kijken bij het runnen van een grote onderneming - eerder vanuit de drang te bewijzen economisch rendabel te kunnen zijn.

Geld verdienen is vaak een maatstaf van succes voor de entrepreneur: vermogen vermeerderen, groeien, uitbreiden, zijn voor een entrepreneur tastbare manieren om te tonen aan de wereld wat hij bereikt heeft.

Je eigen naam geven aan het bedrijf, of aan wat je produceert, naast bepaalde statussymbolen, zijn daarom gedroomde middelen om dat succes te tonen.

Soms zit deze gedrevenheid al heel jong in het bloed, maar dat is geen must.

Dit type ondernemer is vaak rusteloos, hongerig naar meer en heeft voortdurend nieuwe professionele uitdagingen nodig.

Seriële ondernemers zijn daar een mooi voorbeeld van: is het ene bedrijf succesvol? Dan kriebelt het al gauw om iets nieuws te proberen. En in dat nieuwe verhaal het bekende recept te herhalen...

Dit type ondernemerschap past prima in het traditionele plaatje dat we nog heel vaak in de media zien, in kranten als De Tijd, magazines als Trends en Knack + gelinkte TV kanalen.

Ook opvallend: wanneer atypische ondernemende mensen succesvol zijn als entrepreneur, zoeken zij zelden zelf deze media op.

Deze mensen verkiezen vaak 'de luwte', waardoor het cliché van 'de ondernemer' keurig in stand blijft in de hoofden en harten van mensen. Ook wanneer dat beeld eigenlijk niet meer klopt...  

 

Wat is een intrapreneur?

Wie ondernemerschap in zich draagt én houdt van zekerheid, zoekt naar veiligere, minder risicovolle manieren om te ondernemen.

Soms manifesteert dit ondernemerschap zich in de beoefening van een hobby, naast het dagelijks werk. Ook in vrijwilligerswerk tonen veel mensen hun talenten met manifest meer zelfvertrouwen, dan ze dat ooit op hun werk doen.

Sommigen slagen er wél in hun ondernemerschap uit te drukken tijdens de uitoefening van een job in dienstverband, als leidinggevende of als lid van een managementteam, en soms ook als freelancer, als ZZP'er - zelfstandige zonder personeel - die zijn talent ten dienste stelt van anderen, maar zelf niet actief op zoek gaat naar klanten.

'Ondernemerschap opnemen' kan immers ook een rol zijn, die je afhankelijk van de context in min of meerdere mate opneemt.

Wie graag ondernemerschap toont als werknemer in dienstverband of als ambtenaar, mag zichzelf INTRAPRENEUR noemen.

Je mag aan de slag met de middelen van anderen - zowel tijd, mensen als centen - en beheert deze middelen als ware ze de jouwe, met als maximum risico het verlies van je baan of opdracht.

Want meestal worden er clausules in arbeidscontracten opgenomen waardoor je vrijgesteld wordt van de eindverantwoordelijkheid, mocht het ooit fout gaan.

Dat is toch net even anders dan wanneer je met eigen middelen aan de slag gaat en zelf de risico's draagt, ook al ben je beschermd door het juridische kader van een vennootschap.

Uiteraard plooi je je in deze vorm wel naar de kaders, regels en procedures die door anderen bepaald werden. Je hebt minder autonomie dan als entre-of innerpreneur.

Maar intrapreneurschap kan veel voldoening geven, zeker als je risico-avers bent en je je toch graag ondernemend opstelt. 

 

Wat is een innerpreneur?

Steeds meer ondernemende mensen voelen zich niet goed meer bij de vorige types van ondernemen.

Met name 'sociale ondernemers' zoeken naar andere manieren om hun talent in de wereld te zetten, want zij vinden het entrepreneurschap:

  • té hard
  • te weinig maatschappelijke waarde toevoegend
  • te weinig ruimte voor waardengerichtheid, vakmanschap en zorg, teveel 'managerial' ook
  • én vaak moeilijk combineerbaar met andere rollen en levensdomeinen

In het intrapreneurschap kunnen zij hun ei dan weer onvoldoende kwijt:

  • teveel vastgelegde structuren & processen
  • te weinig ruimte om het anders te mogen doen
  • te weinig mandaat ook

Voor hen is de derde vorm, het INNERPRENEURSCHAP een aantrekkelijkere piste:

Een innerpreneur is iemand die zijn een organisatie, producten of diensten op punt wil stellen waarmee hij sociale verandering wil creëren; die al ondernemend persoonlijke voldoening en zingeving nastreeft, zowel op creatief, emotioneel als op spiritueel vlak

Kenmerken van een innerpreneur

  • resultaatgericht op het hogere doel dat zij nastreven
  • oplossingsgericht: ze denken liever in termen van mogelijkheden dan in termen van moeilijkheden, ze denken liever in termen van 'verbinding' dan in termen van 'afgescheidenheid'
  • ze hebben een grote nood aan autonomie, vrijheid én rechtvaardigheid
  • en weinig zin om zich te conformeren, omdat de status quo volgens hen zelden leidt tot vernieuwing of innovatie
  • verder hebben ze een grote liefde voor ambiguïteit, paradoxen en complexiteit en hebben ze een afkeer van hokjesdenken en rigiditeit
  • risicobereidheid: de toekomst of het eindresultaat van hun pogingen kennen ze vaak niet, terwijl ze er toch blijven voor gaan...

Drijfveren van een innerpreneur

De drijfveren van een innerpreneur mogen dan wel lijken op die van een entrepreneur, toch zijn er boeiende verschillen:

  • het willen realiseren van je persoonlijk maximum potentieel,
  • door een verschil te kunnen maken voor anderen;
  • impact hebben op iets dat groter is dan jezelf
  • willen bloeien, door bij te leren en te verbinden, in plaats van door uit te breiden of op te kopen: groei is immers niet het hoogste doel
  • veel belang hechten aan menselijke relaties, 
  • de wereld als geheel zien en daarom dat geheel willen verbeteren vanuit gedeeld eigenbelang

Verder zijn innerpreneurs ervan overtuigd dat je maar beter doet wat je graag doet tijdens je leven. Zij kijken naar de wereld op een andere manier, hebben vaak een ander mens-en wereldbeeld dat afwijkt van het dominante wereldbeeld en laten zich leiden door hun waarden en onstuitbare drang om de wereld te onderzoeken en ontdekken, vanuit verwondering. Minder vanuit behoefte aan controle of het verlangen om zaken te beheersen.

De nood om creatief te denken en je eigen, unieke pad te bewandelen is bij hen leidend, net als de behoefte om dingen te willen veranderen, ten voordele van grotere idealen.

Waarden van een innerpreneur

Waarden die innerpreneurs vaak belangrijk vinden, zijn:

  • de wereld om je heen niet zwart-wit, maar in vele tinten kleur zien
  • authenticiteit: je leeft het ideeëngoed waarin je gelooft en waarover je praat voor
  • sociaal activisme & idealisme
  • persoonlijke groei en deskundigheid = belangrijk
  • globalisme en ecologie: het grotere geheel heeft impact op het lokale
  • bewustzijn: empathie voor anderen voelen, verschillende gezichtspunten kunnen innemen, persoonlijke ervaringen en leerpaden van anderen ook naar waarde schatten, je openstellen voor wat je nog niet kent

Innerpreneurs zoeken een alternatief voor deze waarden:

  • veel geld verdienen - of genereren - als prestige- en statussymbool
  • de carrièreladder opklimmen als hoogste doel
  • hip, trendy of fashionable zijn, veel 'volgers' hebben
  • veel consumeren: ‘tijd = geld’ of ‘meer is beter’ als principes
  • onbeperkte keuzemogelijkheden en 'fast moving' als heilige graal
  • éénzijdig inzetten op masculiene energie, met fixatie op groei, eerder dan op bloei
  • traditionele familie/gezin beschouwen als enige gewaardeerde hoeksteen van de maatschappij
  • wantrouwen, het geloof dat het ieder voor zich is in de maatschappij en dat 'de Ander' moet gevreesd worden

Innerpreneurschap komt vaak op latere leeftijd bovendrijven.

En laatbloeiende innerpreneurs hebben zo hun eigen statussymbolen. Voor hen primeert:

 

  • de impact die ze kunnen hebben, hoezeer ze kunnen wegen op een beleid, of ruimte krijgen voor iets alternatief
  • de waarden en de vrijheid die ze genieten om autonoom hun ding te kunnen doen, in het voordeel van hun klanten / gebruikers - die ze liever in de spotlights zetten, dan zichzelf te promoten
  • het forum of de financiële middelen die ze krijgen om hun boodschap, vakmanschap of creativiteit in de wereld te kunnen zetten

Zodra een innerpreneur heeft gevonden wat zijn passie is, is hij er vaak de rest van zijn leven mee begaan: zij gaan niet op pensioen...

Zoveel mensen, zoveel vormen van ondernemerschap

Innerpreneurschap spreekt een heel ander type persoonlijkheid aan dan de twee andere vormen.

De ene vorm is overigens niet beter dan de andere: 'ondernemerschap' is een talent dat vele andere talenten herbergt en dat op vele manieren gestalte kan krijgen. De wetgevende context en economische leidende dynamieken spelen kunnen daar niet los van gezien worden.

Maar het clichébeeld van 'dé ondernemer' mag wat mij betreft écht op de schop.

Het mag plaats ruimen voor een genuanceerder beeld dat al in 1996, door Rebecca Maddox in haar boek Inc, your dream aan bod kwam.

Cultuurverandering vraagt tijd...

Interessante linken voor innerpreneurs:

 

https://www.socialeinnovatiefabriek.be/community

https://smartbe.be/nl/wie-zijn-wij/

https://www.tentoo.be/over-ons/

https://ovwb.be/

https://etion.be/

https://idealenschool.nl/gent/

https://www.buurland.be/

Ben jij als ondernemend mens op zoek naar een mentor of inspiratie?

Stel me jouw vraag:

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Contacteer Ilse met jouw vraag

Je naam(Vereist)
Je e-mailadres(Vereist)

Studiekeuze maken

Studiekeuze maken

https://www.kantel.be/2015/10/studiekeuze-maken/

Studiekeuze maken

Pittige bevalling...

‘Talen, daar is uw dochter goed in'.

Met dat verdict van het CLB moesten mijn ouders en ik het stellen, toen ik in 1988 op mijn 18 een studiekeuze moest maken en geen idee had waarvoor kiezen. Ik had een grotere leerhonger dan gelijk welke school ooit had kunnen invullen, was wat men noemde 'een modelleerling' en ik had Latijn gestudeerd in het secundair onderwijs omdat dat blijkbaar zo hoorde.

Wiskunde was een hel voor mij. Om bijlessen wiskunde te kunnen volgen, stopte ik zelfs met mijn hobby, piano - terwijl ik overduidelijk meer aanleg had voor piano dan voor wiskunde, dus wat een dwaasheid was dat eigenlijk? - dus dat het niets met wiskunde ging worden, DAT was duidelijk. Maar dan bleef er nog héél veel over om uit te kiezen...

Hoe kies je op je 18 wat je met de rest van je leven gaat doen, als je zoveel mogelijkheden hebt?

Wat men niet 'getest' had

Wat het CLB allemaal NIET opmerkte over mij indertijd:

  • mijn talent om mensen te raken in het diepste van hun ziel, door verhalen te vertellen en met veel gevoel piano te spelen
  • dat ik zo graag diepzinnige gesprekken voerde, liever met volwassenen dan met kinderen
  • mijn bijzonder oog voor esthetiek en schoonheid: ik was altijd met 'beelden' bezig, fotografie in het bijzonder
  • dat ik veel tijd voor mezelf nodig had, graag alleen was, zonder me eenzaam te voelen
  • de dromen die ik stiekem had over een carrière in de creatieve sector, als filmmaker, als cameravrouw of journalist, oorlogscorrespondent zelfs, schrijver misschien of, waarom niet, actrice: allemaal mensen die verhalen vertellen...
  • dat ik liefst van al omringd was door kunstenaars en creatieve mensen: zij voedden mij
  • mijn innerlijk vlammetje om anderen te inspireren, ondanks mij introverte persoonlijkheid
  • het verlangen als heel klein kind om wicca te worden, omdat ik zo onder de indruk was van prachtige wijze, oude vrouwen die alles wisten van de natuur en in harmonie met haar leefden
  • mijn interesse voor opleidingen als psychologie en filosofie, 'Pol & Soc' & creatieve richtingen die je kon volgen bij De Studio en het RITC of aan Luca, maar die ik niet eens luidop durfde uitspreken omdat ik geen idee had OF, laat staan HOE je daar geld mee kon verdienen...

Het CLB keek alleen naar mijn vaardigheden, competenties, 'skills'.

Aanleg of talent, laat staan naar persoonskenmerken, drijfveren of intrinsieke motivatie: dat deed er allemaal niet toe.

Terwijl dat toch erg belangrijke parameters zijn als je een gefundeerde studiekeuze wil maken...


'Mensen lezen' gaat over zoveel meer dan testjes invullen en schoolresultaten bekijken...


 

Als je niet weet HOE te kiezen...

Vertaler-Tolk Frans – Portugees koos ik uiteindelijk, in Brussel.

Mijn beslissingsproces liep ongeveer zo: ik bleek goed in talen, maar Romaanse of Germaanse talen volgen in Leuven, Gent of Limburg leek mij behoorlijk saai. Dat was een overtuiging van mij, bepaald geen helpende, maar niemand daagde me erop uit. Wat bijdroeg in die overtuiging was dat veel medeleerlingen in die steden gingen studeren en ik wilde iets anders. Niemand van mijn jaar bleek naar Brussel te kijken als studentenstad, dus daar ging ik naartoe.

Tolken bij de Europese Unie dat leek me wel wat. Portugal kwam toen net bij de Unie en heel weinig mensen kenden die taal toen: werk verzekerd dus. Werken bij de EU stond ook garant voor een goed salaris. Op je 18e in die tijd een parameter die niet onbelangrijk was...

Een rolmodel, de oudere dochter van vrienden van mijn ouders die heel fijn kon vertellen over haar studie Tolk, haar avonturen als student aan die school in Brussel en over haar dromen op langere termijn, inspireerde me nog het meest. Ik identificeerde me volledig met haar. Zo’n interessant leven met zoveel nieuwe uitdagingen: dat wilde ik ook.

Als zij het daar zo fijn vond, dan zou ik het ook wel fijn vinden. Dacht ik…

...maak je verkeerde keuzes

Dat ik vanuit mijn hart veel liever iets creatiever deed, verdrong ik. Ik luisterde niet naar mijn gevoel. Ik rationaliseerde mijn keuze, viel voor overtuigingen als 'hoe dom het is om te kiezen voor een richting die geen werkzekerheid biedt'.

Na enkele maanden al kwam ik erachter dat studeren in een stad als Brussel absoluut een waardevolle verrijking voor mijn - daarvoor erg beschermde - leven was.

De studiekeuze echter, die lag me minder. De talen wel, maar dat economie zo’n zwaar vak ging zijn, had ik onderschat. Ik had er niet bij stilgestaan dat die materie zo belangrijk zou zijn als tolk. Ik kreeg in de Latijnse nooit eerder economie en het was ‘een buisvak’ aan de school die ik frequenteerde. Een manier om 'het kaf van het koren te scheiden'.

'Kaf': dat was ik dus? Daar ging mijn zelfvertrouwen.

Na mijn hele jonge leven gehoord te hebben 'een briljante leerlinge' te zijn, kwam dit als een mokerslag aan. Ik zag mezelf al tot het einde der tijden aan een lopende band belanden.

Ik had nooit geleerd met falen om te gaan, terwijl dat natuurlijk gewoon deel van het leven is en zelfs nodig is om te kunnen groeien als mens...

 

Zo eenvoudig is het dus om jezelf te bedriegen, zonder onafhankelijk klankbord naast je...

Ilse Schorrewegen

Levensloop- en loopbaancoach, Coachingspraktijk Kantelpunt

Hoe maak je dan wél een gefundeerde studiekeuze?

Op basis van mijn eigen ervaringen en die van de honderden klanten die ik ondertussen al begeleid heb, bundelde ik een aantal tips die ervoor zorgen dat jij niet dezelfde fouten maakt.

Download ze hier, het is mijn geschenk aan jou:

Extra duwtje in de juiste richting nodig?

De keuze voor je studierichting mag jij zelf maken. Op basis van de tips die je hierboven aanvraagt, wordt dat een pak eenvoudiger...

Maar:

  • Merk je dat je moeite hebt om de vragen te beantwoorden?
  • Krijg jij moeilijk toegang tot wat je 'voelt' bij bepaalde richtingen?
  • Zorgt dat voor zoveel stress dat je er de moed bij verliest?

Of zie jij jouw kind hiermee worstelen?

Sta jij op een kantelpunt? www.kantel.be

Dan heb ik iets voor jou:

Als ervaren levensloop- en loopbaancoach, beschik ik over fantastische instrumenten die jou vanaf je 18e precies genoeg zelfkennis bezorgen zodat jij wél een gefundeerde studiekeuze kan maken...

Klinkt dat goed? Klik dan op de foto om er meer over te ontdekken:

https://www.kantel.be/2015/10/studiekeuze-maken/